Protesty robotnicze na Wybrzeżu
W grudniu 1970 roku doszło do masowych protestów robotników w miastach takich jak Gdynia, Gdańsk, Szczecin i Elbląg, wywołanych podwyżkami cen żywności i towarów codziennego użytku.
Strajk włókniarek
W lutym 1971 roku robotnice łódzkich zakładów włókienniczych rozpoczęły strajk, protestując przeciwko złym warunkom pracy, niskim płacom i nierównościom społecznym.
Zmiana władzy w PRL
W wyniku kryzysu Władysław Gomułka został zastąpiony na stanowisku I sekretarza KC PZPR przez Edwarda Gierka.
Grudzień 1970 – Protesty robotnicze na Wybrzeżu
Grudzień 1970
W grudniu 1970 roku w Polsce doszło do jednych z najtragiczniejszych wydarzeń okresu PRL. Władze PRL ogłosiły nagłe podwyżki cen podstawowych produktów żywnościowych, takich jak mięso, masło czy mąka, co wywołało oburzenie społeczne. Robotnicy, szczególnie z Wybrzeża, postrzegali tę decyzję jako kolejne obciążenie w ich i tak trudnym życiu.
Przebieg wydarzeń
Protesty rozpoczęły się 14 grudnia 1970 roku w Stoczni Gdańskiej. Robotnicy przerwali pracę i wyszli na ulice, żądając wycofania podwyżek i poprawy warunków życia. Wkrótce do strajku dołączyły kolejne zakłady z Gdańska, Gdyni, Szczecina i Elbląga. Demonstracje przerodziły się w starcia z milicją i wojskiem. Punktem kulminacyjnym była pacyfikacja protestów przez władze – użyto broni palnej, czołgów i wojska. Szczególnie krwawym dniem był 17 grudnia, nazwany „czarnym czwartkiem”, kiedy to w Gdyni siły bezpieczeństwa ostrzelały robotników zmierzających do pracy.
Skutki
Bilans tragedii to 45 zabitych, setki rannych i tysiące zatrzymanych. W obliczu masowych protestów Władysław Gomułka został usunięty ze stanowiska I sekretarza KC PZPR, a jego miejsce zajął Edward Gierek. Wydarzenia te wstrząsnęły polskim społeczeństwem i na wiele lat pozostały symbolem represyjnej polityki PRL.
Łódzki strajk włókniarek – Luty 1971
Łódzki strajk włókniarek
Zaledwie dwa miesiące po tragicznych wydarzeniach na Wybrzeżu, do kolejnych protestów doszło w Łodzi. Strajk ten, choć mniej brutalny w przebiegu, stał się ważnym wydarzeniem w historii walk robotniczych w PRL.
Przyczyny
Strajk zainicjowały kobiety pracujące w łódzkich zakładach włókienniczych. Były one jedną z najbardziej wyzyskiwanych grup pracowniczych – ich pensje były niskie, a warunki pracy wyjątkowo trudne. Podwyżki cen żywności jeszcze bardziej pogorszyły ich sytuację.
Przebieg wydarzeń
Strajk rozpoczął się 10 lutego 1971 roku w Zakładach Włókienniczych im. Marchlewskiego, a następnie rozprzestrzenił się na inne fabryki. W sumie w proteście wzięło udział kilkadziesiąt tysięcy osób. Władze początkowo próbowały ignorować strajk, ale skala niezadowolenia zmusiła Edwarda Gierka do bezpośrednich rozmów z protestującymi. Strajkujące kobiety zyskały sympatię społeczną, ponieważ ich walka dotyczyła godności pracy i równych praw.
Skutki
Protest zakończył się częściowym sukcesem – władze wycofały się z niektórych podwyżek i obiecały poprawę warunków pracy w przemyśle włókienniczym. Strajk pokazał, że władze PRL, choć represyjne, były zmuszone do dialogu z robotnikami, co później wpłynęło na narodziny ruchu Solidarności.
